Przedstawiciele pokoleń X i Y a etyka

Data: 5 lipca 2013 | Autor: Mikołaj Rutkowski | Brak komentarzy »

Przeglądając media stosunkowo często spotykamy się z pesymistycznymi portretami nowych generacji – pokolenia X i pokolenia Y. Ich przedstawicielom zarzuca się konsumpcjonizm, minimalizm w wysiłku, oportunizm, egoizm, a nierzadko wręcz nihilizm moralny. Nie można zapomnieć również o modnym ostatnio określeniu „anomia pracownicza”. Wszystko to sprawa, że podświadomie lokujemy takie osoby w grupie podwyższonego ryzyka, jeśli chodzi o możliwość popełnienia nadużycia pracowniczego. Czy jest to nadmierne uproszczenie, czy też uzasadniona obawa?

Oczywiście na ten temat można znaleźć dużą ilość materiałów z różnorakich badań, ale niewiele jest dokumentów, które wprost odnoszą problem różnic pokoleniowych na etykę pracowniczą. Lukę tę wypełnia opublikowany niedawno suplement do raportu National Business Ethics Survey, opublikowanego przez Ethics Resource Center jeszcze w 2011. Dokument Generational Differences in Workplace Ethics zawiera przegląd postaw i zachowań pracowników w odniesieniu do problemów i sytuacji niezgodnych z zasadami etyki i wywołujących określone dylematy etyczne. Badacze skupili swoją uwagę zarówno na wykrywaniu przypadków nieetycznych zachowań w badanych grupach, jak i na obserwacji, czy dostrzeżone nieprawidłowości są ujawniane i raportowane.

Pod lupę trafiły cztery generacje pracowników:

• „tradycjonaliści” – w wieku 64-84 lata,
• „baby boomers” – w wieku 45-63 lata,
• „pokolenie X” – w wieku 30-44 lata,
• „pokolenie Y” – w wieku 18-29 lat.

Za podstawowy przedmiot badania przyjęto uczucia i reakcje przedstawicieli powyższych grup na cztery podstawowe sytuacje:

• uczucie presję na popełnienie działań nieetycznych,
• dostrzeganie działań niepożądanych,
• zgłaszanie dostrzeżonych nieprawidłowości,
• bycie podmiotem działań odwetowych ze strony pracodawcy lub współpracowników.

A oto rezultaty badania – procent przedstawicieli każdej grupy deklarujący, iż odczuwał presję, dostrzegał nieprawidłowości, zgłaszał je odpowiednimi kanałami i wreszcie był poddany działaniom odwetowym:

Jak widać z powyższej tabeli, pesymistyczne prognozy wydają się nieuzasadnione. Jak na dłoni widać, że pokolenia X i Y są znacznie lepiej przygotowane do zmierzenia się z przypadkami działań nieetycznych w miejscu pracy – są bardziej świadomi takiego ryzyka i jednocześnie skłonni są je ujawniać (co niestety znajduje także odzwierciedlenie w podwyższonym wskaźniku narażenia na działania odwetowe. Z drugiej strony nie można jednoznacznie powiedzieć, że są oni wystawieni na wyjątkowo dużą pokusę nadużyć, aczkolwiek na zdecydowanie wyższą niż ich – odpowiednio – rodzicie i dziadkowie.

Czy to oznacza poprawę sytuacji? Ciężko powiedzieć – badanie nie odpowiada bowiem na pytanie, czy zwiększony procent osób dostrzegających i raportujących nieprawidłowości nie idzie przypadkiem w parze ze wzrostem tychże nieprawidłowości. Z drugiej jednak strony można śmiało przyjąć, że lata „pracy u podstaw” nad programami etycznymi i kulturą whistleblowingu przynoszą oczekiwane owoce.

---