AML priorytetem w zapobieganiu przestępczości finansowej

Data: 4 kwietnia 2013 | Autor: Mikołaj Rutkowski | Brak komentarzy »

Zawód audytora śledczego coraz wyraźniej wpisuje się w realia rynku pracy, czego następstwem jest przyrost organizacji zawodowych działających w obszarze zwalczania nadużyć. Trzeba z przykrością przyznać, że wiele z nich (a w zasadzie w obecnych realiach większość) to twory typowo komercyjne, obliczone na szybki zysk i nie dające w zamian niemal nic ich członkom. Niemniej jednak pojawiają się również organizacje, które – przynajmniej na dzień dzisiejszy – wydają się z powodzeniem rzucać rękawicę okrzepłemu już na rynku Association of Certified Fraud Examiners.

Jednym z przykładów tego typu organizacji jest amerykańskie Association of Certified Financial Crime Specialists. Działa ono zaledwie od połowy 2011 roku, ale jest już wyraźnie rozpoznawalne w branży, a dodatkowo na przełomie marca i kwietnia uruchomiło własny program certyfikacyjny. W zasadzie dynamika jego działania nie powinna dziwić, gdyż jednym z jego założycieli jest doskonale znany i ceniony w branży Charles Intriago, wcześniejszy założyciel Association of Certified Anti-Money Laundering Specialists.

Po tym nieco przydługim wstępie przechodzę do meritum niniejszego wpisu, który dotyczy obserwacji ACFCS w dziedzinie zwalczania przestępczości finansowej. Przygotowując się do wprowadzenia własnego programu certyfikacyjnego, organizacja ta przeprowadziła bowiem szerokie badanie tej profesji zawodowej w postaci ankiety Job Task Analysis Survey zawierającej aż 274 pytania (‼!) i skierowanej do specjalistów związanych z szeroko rozumianą przestępczością finansową z całego świata. Biorąc pod uwagę fakt, że uzyskano niemal 500 odpowiedzi, można przyjąć, że wyniki ankiety są reprezentatywne dla branży i prezentują aktualne trendy w tym zawodzie.

Badanie pozwoliło na uszeregowanie zadań i obowiązków audytorów śledczych pod kątem ich znaczenia, adekwatności do potrzeb oraz częstotliwości wykonywania. Wyniki są zaskakujące, jako że wśród ogromnego wszak spektrum problemów, z jakimi przychodzi się na co dzień mierzyć specjalistom z tego obszaru, zdecydowany prym wiedzie pranie brudnych pieniędzy! Na dowód tego przytoczę pierwsze trójki z każdej klasyfikacji obowiązków zawodowych uznanych za najważniejsze w ramach poszczególnych kategorii:

wg znaczenia:
- ustalenie, w jaki sposób pranie pieniędzy jest związane lub włączone w inne przestępstwa finansowe
- identyfikacja symptomów finansowania terroryzmu na podstawie danego scenariusza przestępstwa finansowego
- identyfikacja symptomów prania pieniędzy na podstawie danego scenariusza przestępstwa finansowego
wg adekwatności:
- ustalenie, w jaki sposób pranie pieniędzy jest związane lub włączone w inne przestępstwa finansowe
- identyfikacja symptomów prania pieniędzy na podstawie danego scenariusza przestępstwa finansowego
- opracowanie kroków postępowania mających na celu stwierdzenie, czy w danym scenariuszu zdarzeń finansowych występuje proceder prania pieniędzy
wg częstotliwości:
- ustalenie, w jaki sposób pranie pieniędzy jest związane lub włączone w inne przestępstwa finansowe
- opracowanie kroków postępowania mających na celu stwierdzenie, czy w danym scenariuszu zdarzeń finansowych występuje proceder prania pieniędzy
- identyfikacja symptomów prania pieniędzy na podstawie danego scenariusza przestępstwa finansowego

Niewątpliwie wyniki badania wskazują, że przestępczość finansowa – przynajmniej wg ankietowanych – przenosić się będzie na coraz wyższy poziom. Pamiętać jednak należy, że aby pozyskać „brudne” pieniądze wprowadzane do obiegu finansowego, najpierw należy je zdobyć w nielegalny sposób – a jednym z takich sposobów są z pewnością nadużycia finansowe.

W badaniu poproszono także uczestników o określenie, do której z 10 szeroko sformułowanych kategorii przyporządkowaliby oni swoje podstawowe codzienne obowiązki. Tutaj zdecydowany prym wiodły już działania tradycyjnie kojarzone z zarządzaniem ryzykiem nadużyć, spychając przeciwdziałanie praniu pieniędzy na 3 miejsce:

Scenariusze przestępczości finansowej	15,3%
Audyt śledczy	14,9%
Przeciwdziałanie praniu pieniędzy	13,6%
Mechanizmy wewnętrznego zapewnienia zgodności	8,8%
Bezpieczeństwo informacji	8,8%
Programy zapewnienia zgodności z zaleceniami nadzoru	8,4%
Działania sankcyjne i pokrewne	7,9%
Etyka	7,6%
Odzyskiwanie aktywów	7,5%
Przepływ środków pieniężnych i towarów	7,2%

Należy oczywiście pamiętać, że wyników tego badania nie można wprost odnosić na wszystkie sektory gospodarki. Jak wskazuje sama nazwa organizacji, skupia ona się przede wszystkim na przestępczości finansowej, stąd też (jakkolwiek ta informacja nie została udostępniona) należy założyć, że ankietowani reprezentowali w przeważającej mierze instytucje rynku finansowego. Niewątpliwie jednak, biorąc pod uwagę relatywnie małą ilość danych mogących służyć do porównań w tym obszarze, każde tego typu badanie należy witać z przyjemnością.