Amerykańska firma audytorska Moss Adams może spodziewać się problemów w związku z jej związkami z piramidą finansową Fredericka Berga, funkcjonującą do końca zeszłego roku w Seattle. Zarządca komisaryczny majątku „mini-Madoffa” zapowiedział złożenie pozwu przeciwko Moss Adams za niedopełnienie obowiązków w procesie badania sprawozdań finansowych firmy Berga.

Frederick Berg był założycielem funduszu Meridian Mortgage, w ramach którego operował 13 subfunduszami inwestycyjnymi działających pod tą marką. Tym, co różniło go od typowych schematów Ponziego, była obiecywana stopa zwrotu – wynosiła ona „jedynie” 12%. Zgodnie z deklaracjami, fundusze miały inwestować w nieruchomości oraz bazujące na nich papiery wartościowe. W rzeczywistości większa część pozyskanych środków była wykorzystywana przez Berga na finansowanie jego ekstrawaganckiego stylu życia. Jedyną realną inwestycją było utrzymywanie firmy transportowej MTR, operującej luksusowymi autobusami.

W 2010 roku większość z funduszy Meridian Mortgage została zmuszona do ogłoszenia bankructwa przez inwestorów, którzy przestali otrzymywać należne im wypłaty z zysków lub nie mogli wypłacić powierzonych Bergowi środków. Szacuje się, że Berg oszukał ok. 700 inwestorów na łączoną kwotę przewyższającą 130 milionów dolarów (całkowite aktywa funduszy wynosiły niemal 350 milionów dolarów).

Na potrzeby inwestorów oraz audytorów Berg fałszował gigantyczne ilości dokumentów – m.in. fałszywe umowy sprzedaży i wynajmu, dokumentację kredytową, operaty szacunkowe, raporty okresowe oraz oczywiście dane księgowe. Wiedząc, że audytorzy będą chcieli potwierdzić co najmniej część z tych informacji u źródła, założył szereg skrzynek pocztowych oraz wirtualnych adresów, z których korespondencja była przekierowywana na jego adres. Z perspektywy czasu widać, że ta technika zadziałała. Moss Adams nie był zresztą jedyną firmą, która dała się zmanipulować Bergowi – działalność funduszy była także badana przez Deloitte Financial Advisory Services, która również nie ujawniła w ich działaniu żadnych nieprawidłowości.

Zarządca komisaryczny majątku Berga uważa, że Moss Adams, jako główny audytor Meridian Mortgage, przyczynił się do wprowadzenia w błąd uczestników piramidy. Wynika to z faktu, że Berg szeroko chwalił się, że jego sprawozdania finansowe są badane przez dużą firmę doradczą (Moss Adams plasuje się w okolicach 10 miejsca na liście największych firm audytorskich w USA). Miało to z pewnością znacznie większą wagę niż np. w przypadku piramidy Berniego Madoffa, którego sprawozdania były badane przez mikroskopijną firmę audytorską Friehling & Horowitz.

Zarządca utrzymuje, że Moss Adams zlekceważył wiele czerwonych flag, na jakie z pewnością natrafił podczas badania. Jeśli firma przegrałaby rozprawę sądową, to może zostać zobowiązana do pokrycia wszystkich strat ofiar piramidy. Na chwilę obecną majątek Berga pozwala na zwrot nie więcej niż 10% utraconych środków. Prawo amerykańskie jest tak skonstruowane, że pozwala składać roszczenia nie tylko w stosunku do samego oszusta, ale także podmiotów, które w jakikolwiek sposób przyczyniły się do nadużycia. W przypadku piramid finansowych na roszczenia narażeni są więc także m.in. pośrednicy, analitycy oraz oczywiście audytorzy.

Wyrok w sprawie Berga ma zostać wydany na początku 2012 roku. Już teraz jednak wiadomo, że ponieważ oszust przyznał się do winy i współpracował z prokuraturą, nie będzie on tak surowy, jak oczekuje tego opinia publiczna. Najczęściej podawaną alternatywą jest 9 lat więzienia…